Merhabalar şirket türlerini ve bir startup için en uygun şirket türü nediri ele alacağımız yazı serimizle karşınızdayız:) Serimizin ilk yazısı Hangi Şirket Türü Startuplar İçin Daha Uygundur?Keyifli okumalar :)
Startuplar en yalın tanımıyla, pazarda gördükleri soruna hızlıca çözüm bulan ya da ortaya koyduğu ürün veya hizmetle benzerlerinden daha efektif çözüm sunan, ölçeklenebilen, hızlı büyürerek değer kazanan ticari organizasyonlardır. Startupların büyük şirketlerden ayrıldıkları birden fazla yön olsa da en önemli ayrım noktası sermayedir. Startuplar genellikle küçük bütçelerle büyük hayal ve kazançlara ulaşmanın hedeflendiği zaman zaman aksiliklerin yaşandığı uzun bir yolculuk. Startuplarda sermayeler ve bütçeler düşük olduğu için borçlara karşı kişisel sorumluluğu en düşük düzeyde şirketin yani hukuk diliyle tüzel kişiliğin sorumluluğunu en üst düzeyde tutmalıyız. Ayrıca yatırımcıyı da girişimimize çekebilmemiz için yatırımcılar için en uygun şirket türünü bulmamız gerekiyor. Bu noktada aklımıza hangi şirket türü startuplar için en uygundur sorusu aklımıza geliyor.
Startupımız için hangi şirket türünü seçmeliyiz?
Kanunda birçok şirket türü bulunsa da startuplar tarafından en çok tercih edilen türler olan şahıs şirketleri, anonim şirket ve limited şirket üzerinden değerlendirme yapacağız. Şahıs şirketi kurmanın anonim ve limited şirketlere göre avantajları kuruluş aşamasının kolay olması ve başlangıç maliyetlerinin daha düşük olması ancak şahıs şirketi kurduğunuzda borçlarınıza ve sorumluluklarınıza karşı bir tüzel kişiliğin arkasına sığınamıyorsunuz. Startupların %70’nin kapandığını göz önüne bulundurarak bu sürecin güllük gülistanlık geçmeyeceğini işlerin ters de gidebileceğini kendimize hatırlatarak kendimizi korumaya almamız gerekiyor. Şahıs şirketi, işletmenin her türlü borcundan dolayı sizi de tüm mal varlığınızla şahsen sorumlu tuttuğu için sizi tam koruyamadığını söyleyebiliriz.
Geriye iki seçeneğimiz kaldı. Limited şirketi mi? Anonim şirketi mi seçmeliyiz?
Limited şirketler için Amme Alacaklarının Tahsili ve Usulü Hakkında Kanun’da “Limited şirket ortakları, şirketten tamamen veya kısmen tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceği anlaşılan amme alacağından sermaye hisseleri oranında doğrudan doğruya sorumlu olurlar ve bu Kanun hükümleri gereğince takibe tabi tutulurlar. Ortağın şirketteki sermaye payını devretmesi halinde, payı devreden ve devralan şahıslar devir öncesine ait amme alacaklarının ödenmesinden birinci fıkra hükmüne göre müteselsilen sorumlu tutulur.” denilmiştir. Bu ifadeyle amme alacaklarından yani harç, vergi, resim gibi alacaklardan dolayı limited şirket ortaklarının sorumlu tutulacağı belirtilmiştir.
TTK’ya baktığımızda da Limited Şirketler için “Ortaklar, şirket borçlarından sorumlu olmayıp, sadece taahhüt ettikleri esas sermaye paylarını ödemekle ve şirket sözleşmesinde öngörülen ek ödeme ve yan edim yükümlülüklerini yerine getirmekle yükümlüdürler.” denilerek ortakların sorumlulukları belirlenmiştir. Yargıtay da amme alacakları olarak ortaya çıkan borcun sermaye borcundan tamamen ayrı bağımsız bir borç olduğu yönünde karar vermiştir. Bu sebeplerle yatırımcılar limited şirkete yatırım yapmak ve ortak olmaktan kaçınmaktadırlar.
Limited şirketi de elediğimize göre startuplar için en uygun şirket türünün anonim şirket olduğunu anlıyoruz.
Peki anonim şirket olmak startuplara nasıl avantaj sağlıyor?
Anonim şirketlerde şirket, borçlarından sadece kendi malvarlığı kadar sorumludur. Ortaklar şirket borçlarından sorumlu değildirler. Anonim şirketlerin bu özelliği yatırımcıların size güvenle ortak olmalarını sağlayan bir özellik ön plana çıkmaktadır. Hatta bazı yatırımcılar yatırım yapmak için yatırım yapacağı şirketin anonim şirket olması şartını koşmaktadır. Gelin anonim şirketin diğer şirket türlerine göre sağladığı diğer avantajlara göz atalım; Bir şirketle birleşmek istenildiğinde devralan ortak olma ihtimaliniz olacaktır.
Ortaklarınızın birisinin borcundan dolayı şirketinizin feshi talep edilemez hale gelecektir.
Girişimcinin veya girişimin başarısızlığı halinde, ortakların ve Yönetim Kurulu’nun sorumluluğunun en dar olduğu şirket türü olması girişimcilik kariyerlerinin sürdürülebilirliğini sağlamaktadır.
Şirketin exit yapması halinde, hisse senedi ve ilmühaber bastıran anonim şirket hisselerini iki sene elde tutması, gelir vergisinden istisnadır. Yani exit halinde oluş artış kazancından kaynaklı olarak gelir vergisi ödenmez.[1]
Sonuç olarak, yatırımcı ve girişimci bakış açısından, ticari risklere yaklaşımlar göz önüne alınarak en makul seçimin sermaye şirketleri olan Ltd. ve A.Ş.’ler olduğu aşikardır. Bununla birlikte, fikrinizi küçük çaplı da olsa harekete geçirdikten sonra şirketleşmeye karar verecekseniz şahıs şirketin güzel bir başlangıç basamağı olabilmesi de mümkündür.[2]
Umarım sizler için eğlenerek okuduğunuz bir yazı olmuştur. Serimizin bir sonraki yazısı Anonim Şirket Nedir ve Nasıl Kurulur? Görüşmek üzere sağlıkla kalın :) Fatih Berk Şener
Dijital Pazarlama&Hukuk Uzman Yardımcısı
[1] Paraşüt Mikro Grup. “Girişimci Günlüğü: Hangi tür şirketi kurmak daha mantıklı?”. Erişim: 6 Kasım 2021. https://www.isnadsistemi.org/guide/isnad1/isnad-dipnotlu/isnad-dipnotlu-atif-sistemi/web-sayfalarinin-kaynak-gosterimi/.
[2] Erdem Mümtaz Hacıpaşaoğlu ve Okan Şencan, Startup Hukuku, İstanbul, Sola, 2019, s. 77
İlginizi Çekebilecek Diğer Yazılarımız Acil “ROSEN KÖPRÜSÜ” ve Dönüşen İnsan Kaynakları Venture Building: Esnek bir girişimcilik modeli Çözümsüz Kaldığınızda Sıkılmayı Deneyin
Kaynakça;
(Ömür, 2019)
TÜRK TİCARET KANUNU (Erdem Mümtaz Hacıpaşaoğlu, 2018)
